Cách dạy con tự lập hiện đang là xu hướng giáo dục được nhiều bậc phụ huynh hiện đại lựa chọn. Bởi nó sẽ giúp trẻ hình thành thói quan chủ động từ sớm mà không phải phụ thuộc nhiều bố mẹ. Hãy cùng Tiếng Nhật trẻ em KIZUKI khám phá cách dạy con tự lập từ nhỏ của người Nhật trong bài viết dưới đây nhé!
Tự lập là gì?
Tự lập được hiểu là khả năng tự thực hiện các công việc một cách độc lập, không ỷ lại hay phụ thuộc vào người khác.
Dạy con tự lập là dạy con tự thực hiện các công việc cá nhân hàng ngày, hạn chế sự phụ thuộc vào bố mẹ, đồng thời, khuyến khích tinh thần chủ động và tự giác của con.
Tại sao cần phải dạy con tự lập từ nhỏ?
Khi trẻ lớn lên, để trở thành người lớn tham gia đầy đủ các hoạt động của cuộc sống thì cần phải học vài kỹ năng để đáp ứng tốt những yêu cầu của người trưởng thành.
Dưới đây là những lý do bạn cần dạy trẻ tự lập từ nhỏ:
- Dạy trẻ tự lập chính là trao cho bé thông điệp: “Con có giá trị, hữu ích và có khả năng”.
- Bạn sẽ được giúp đỡ trong một số công việc mà trẻ có thể tự làm như: dọn dẹp phòng ngủ của chúng, tự giặt quần áo của mình,…
- Lòng tự trọng của bé sẽ được nuôi dưỡng.
- Bé sẽ có đủ lòng can đảm và tự tin để thử làm những điều mới hoặc những việc khó hơn.
- Trẻ có thể ra ở riêng khi chúng trưởng thành.
Xem thêm: Cách dạy con học
Nên dạy con tự lập từ khi nào?
- Khi trẻ được 18 – 24 tháng, trẻ có thể tự làm một số việc như dùng tay bốc thức ăn, lấy ly uống nước hoặc tự lấy những món đồ chơi mình thích.
- Trẻ từ 2 – 3 tuổi thì có thể tự mặc quần áo, tự đi vệ sinh.
- Trẻ từ 4 – 5 tuổi, trẻ có thể nhớ một số điều quan trọng như: tên, địa chỉ nhà, số điện thoại bố mẹ.
- Trẻ từ 6 – 7 tuổi có thể phụ giúp việc nhà, quản lý thời gian để chủ động trong học tập .
Bố mẹ hãy luôn khuyến khích con trẻ của mình làm những việc từ nhỏ nhất liên quan đến bản thân trong cuộc sống sinh hoạt hàng ngày. Có như vậy, trẻ sẽ hình thành được thói quen tốt và thích tự mình làm mọi việc, bởi khi trẻ tự làm là trẻ sẽ khám phá được nhiều mới mẻ.
Xem thêm: Cách dạy trẻ em 3 tuổi
Cách dạy con tự lập chuẩn Nhật Bản
Để trẻ phát triển toàn diện, bố mẹ hãy tham khảo những cách dạy con tự lập của người Nhật dưới đây nhé!
Dạy trẻ tự đưa ra quyết định
Một trong những cách rèn luyện tính tự lập ở trẻ là để trẻ tự đưa ra quyết định và sự lựa chọn của mình. Ví dụ như trẻ có thể tự quyết định mình sẽ ăn gì, học gì, chơi gì mà không phụ thuộc vào bố mẹ. Dĩ nhiên, các quyết định của bé vẫn luôn nằm trong tầm kiểm soát của bố mẹ. Bố mẹ không nên quá cứng nhắc hoặc bắt buộc bé nghe theo quyết định của mình. Điều mà bố mẹ cần làm là đưa ra gợi ý và lời khuyên để bé có những lựa chọn tốt nhất.
Không giải quyết rắc rối giúp con
Đây là cách dạy con tự lập hàng đầu của người Nhật. Bố mẹ chỉ đóng vai trò là người hướng dẫn. Con sẽ tự đánh giá, đưa ra quyết định và chịu trách nhiệm cho việc làm của mình.
Việc trẻ tự giải quyết những rắc rối của mình sẽ giúp bé tìm ra cách xử lý vấn đề tốt nhất. Khi trẻ tìm cách thì bắt buộc trẻ phải tư duy và chủ động làm các công việc của mình mà không cần phải dựa dẫm vào bố mẹ.
Cách dạy con tự lập qua những lời khen
Cách dạy con tự lập này của người Nhật khá giống với phương Tây. Bố mẹ luôn hạn chế việc chỉ trích và phê bình con trẻ, thay vào đó họ thường xuyên sử dụng những lời khen.
Các nhà khoa học chứng minh rằng, việc giáo dục con bằng ngôn từ mang tính tiêu cực không đem lại hiệu quả. Những lời lẽ chỉ trích, la mắng sẽ khiến trẻ trở nên thiếu tự tin, rụt rè và mất đi tiềm năng vốn có.
Vì thế, bố mẹ hãy thường xuyên khen trẻ khi chúng làm việc tốt. Điều này sẽ khuyến khích trẻ tiếp tục làm những việc làm đó. Lâu dần, sẽ hình thành những thói quen tốt.
Xem thêm: Trung tâm tiếng nhật cho trẻ em
Không ép buộc con làm điều bố mẹ muốn
Bố mẹ hãy sử dụng những lời khuyên để khuyến khích con trẻ hình thành tính tự lập. Nếu bố mẹ dùng quá nhiều mệnh lệnh sẽ làm con cảm thấy khó chịu. Con phải thực hiện giống như một nghĩa vụ, lâu dần sẽ khiến trẻ nảy sinh tâm lý chống đối.
Cách dạy con tự lập bằng cách tự múc ăn
Các ông bố bà mẹ Nhật dạy con tự múc ăn từ khi còn rất nhỏ. Khoảng 1 tuổi trẻ đã tự múc ăn bằng thìa và khi lớn hơn, trẻ sẽ được dạy cách dùng đũa và tự cầm ly uống nước. Bên cạnh đó, bố mẹ cũng không ép con phải ăn bao nhiêu. Việc ăn nhiều hay ít phụ thuộc vào con.
Dạy con tự chuẩn bị bữa ăn
Khoảng từ 5 – 6 tuổi, trẻ sẽ được mẹ dạy cách nấu ăn để giúp con trở nên tự lập hơn trong việc chăm sóc bản thân. Ở Nhật Bản, hầu hết trẻ em thường mang cơm đi học, cho nên trẻ cũng rất thích thú khi tự mình chuẩn bị bữa ăn.
Dạy con tự vệ sinh cá nhân và tự đi vệ sinh
Ngay từ khi còn nhỏ, những công việc mang tính cá nhân như rửa mặt, tắm rửa, đi vệ sinh,… của con luôn được bố mẹ Nhật khuyến khích con tự thực hiện. Thông thường, trẻ sẽ học những việc này từ khi được 3 – 4 tuổi.
Cách dạy con tự lập bằng cách cho con tự mặc quần áo
Trẻ em Nhật Bản khi bắt đầu được 2 tuổi thì được bố mẹ dạy cách tự mặc quần áo, mang giày, dép. Ngoài ra, họ còn dạy trẻ tự đưa ra quyết định mình sẽ mặc gì, màu sắc như thế nào,… mà không phụ thuộc vào bố mẹ.
Dạy con cách kết bạn
Trẻ được bố mẹ khuyến khích làm quen, kết bạn từ khi còn nhỏ và tự xử lý những rắc rối phát sinh từ bạn bè. Điều này giúp con phát triển các kỹ năng xã hội như: giao tiếp, xây dựng mối quan hệ cá nhân,…
Dạy con biết cách kiềm chế cơn giận
Khi trẻ con được 3 tuổi, trẻ bắt đầu biết bùng phát cơn giận. Lúc này, bố mẹ hãy cố gắng giữ bình tĩnh, đừng la hét vào mặt con mà hãy làm con cười bằng cách kể câu chuyện vui hoặc ôm con vào lòng và nói “Mẹ yêu con”.
Cách dạy con tự lập bằng cách cho con tự đến trường
Nếu trường học của con cách nhà không quá xa thì bố mẹ hãy để con tự đi bộ đến trường hoặc đi xe buýt. Nếu bố mẹ cứ đưa đón con đi học thì lâu dần con sẽ trở nên phụ thuộc và ỷ lại. Tuy nhiên, bố mẹ cũng nên dặn dò và hướng dẫn con cách bảo vệ bản thân trước những tình huống xấu có thể xảy ra khi đến trường.
Dạy con kỹ năng tự vệ và sinh tồn
Tuy trẻ còn nhỏ non nớt và vụng về nhưng bố mẹ vẫn phải tập cho con cách tự vệ và sinh tồn như:
- Không được phá ổ điện hoặc lại gần bình nước sôi vì nó rất nguy hiểm.
- Không được nhận đồ của người lạ hoặc mở cửa cho người lạ vào nhà.
- Không tự ý đi ra ngoài mà không xin phép bố mẹ.
- Nếu gặp nguy hiểm thì biết cách tìm sự giúp đỡ của người lớn.
Trên đây là một số cách dạy con tự lập khi còn nhỏ. Việc rèn luyện tính tự lập cho trẻ từ sớm sẽ giúp trẻ trở nên chủ động, tự giác và trách nhiệm hơn. Mong rằng qua bài viết này, các bậc phụ huynh sẽ nắm được cách dạy con tự lập hiệu quả của người Nhật.